Menjaga Al-Fatihah Dari Tajwid, Harakat, Makhraj, Tasydid, Waqaf dan Ibtida

MENJAGA AL-FATIHAH DARI TAJWID, HARAKAT, MAKHRAJ, TASYDID, WAQAF DAN IBTIDA

RUMAH-MUSLIMIN.COM - Ketika membaca fatihah dalam sholat, wajib muwalah, dalam arti tidak boleh tersela-selai dzikir yang lain seperti mengingatkan imam dengan bacaan tasbih, atau membaca hamdalah karena bersin, membaca takbir, sholawat, tahlil, dan dzikir-dzikir yang tidak berkaitan dengan sholat, kalau sampai tersela-selai dzikir maka harus mengulang fatihah dari awal, kecuali bacaan amin, sujud tilawah, doa karena bacaan surat imam, dan mengingatkan bacaan imam yang lupa...tidak memutus muwalah fatihah...(jadi misalnya ada makmum yang baca fatihah bersamaan dengan imam, lalu bacaan makmum terhenti sebab membaca amin, maka setelah amin tinggal melanjutkan fatihahnya)

Ketika membaca fatihah juga tidak diperbolehkan berhenti terlalu lama, melebihi sekedar mengambil nafas untuk bacaan selanjutnya, Misal ketika sampai maaliki yaumiddiin lalu terdiam satu menit, kalau itu terjadi maka wajib mengulang fatihah dari awal kecuali berhenti karena lupa atau tidak tahu hukumnya atau karena mengingat-ingat ayat selanjutnya, maka tidak masalah.


Juga tidak boleh waqof sembarangan di pertengahan ayat, misal iyyaaka na'budu (waqof) lalu melanjutkan waiyyaaka nastain. Misal terjadi seperti itu maka wajib mengulang lagi ayat tersebut dengan sempurna.

Disunnahkan waqof setiap akhir ayat menurut jumhur ulama lil ittiba' (mengikuti Nabi) sedangkan menurut Ibnu Hajar sunnah mewasholkan basmalah dan hamdalah dan menurut az Zarkasyi sunnah mewasholkan hamdalah sampai maaliki yaumuddiin sebab masih adanya keterkaitan makna.

Wajib menjaga huruf-hurufnya fatihah, tajwidnya, panjang pendeknya, makhrojnya, tasydidnya, waqof dan ibtida'nya.
$ads={1}

Tidak batal sholatnya bila terjadi kesalahan bacaan yang tidak sampai merubah makna dan bila kesalahannya sampai merubah makna maka ditafsil, bila disengaja batal sholatnya, bila tidak disengaja tidak batal tapi tidak boleh dijadikan imam.

Diantara kesalahan yang dapat merubah makna adalah...

    بسم الله الرهمن الرهيم  dibaca  بسم الله الرحمن الرحيم 

(Huruf cha diganti ha, artinya dengan nama Allah yang Maha menurunkan penyakit melalui hujan gerimis)
                                                   الرخيم dibaca الرحيم
(arrochiim dibaca arrokhim, artinya maha wangi)

                                                        الهمد dibaca الحمد
(alchamdu dibaca alhamdu, artinya kematian)

                                       رب الالمين dibaca رب العالمين                         
('ain diganti hamzah, artinya orang-orang yang berpenyakit)  
        
                                              اياك نعبد dibaca إِيَّاكَ نَعْبُد
(membuang tasydidnya ya', artinya kepada cahaya matahari)

                                                         أَهْدِنَا dibaca ٱهْدِنَا
(ihdina dibaca ahdina, maknanya berikanlah kami hadiah)

                                                      أَنْأَمْتَ dibaca أَنْعَمْتَ
(ain diganti hamzah, maknanya: telah Engkau buat merintih, bila dibaca أَنْمْتَ anamta, artinya telah engkau tidurkan)                  
                                        ولا الدآلّين dibaca ولا الضالين
(Dhod diganti dal, artinya orang-orang yang menunjukkan jalan)

Juga tidak boleh merubah huruf yang dapat membuat kalimatnya menjadi tidak ada maknanya seperti alladziina (الذين) dibaca alladiina (الدين) dzal diganti dal.

Sedangkan untuk kalimat Maaaliki yaumiddiiin, boleh dibaca maaaliki atau maliki, dua bacaan tersebut sama-sama qiroah mutawatiroh, maaaliki mengikuti qiroah Imam Ashim, Kisa’i, Ya’qub, dan Khalaf, maliki mengikuti Imam Nafi’, Ibnu Katsir, Abu Amr al-Bashri, Ibnu Amir, Hamzah dan Abu Ja’far dan keduanya memiliki makna yang sama-sama pantas bagi Allah. maaaliki yang memiliki, maliki yang merajai banyak ulama mengamalkan keduanya, membaca maaaliki pada rokaat pertama dan maliki pada rokaat kedua sebab ada kesunnahan memanjangkan rokaat pertama daripada rokaat kedua meskipun hanya dengan satu huruf.


Mewasholkan ayat arrohmanirrohim dan malikiyaumiddin, boleh dengan dua cara : satu, meng-idzhar-kan mim: arrohmaa nirrohiii mimaaliki yaumiddiin (mengikuti qiroah Hafs dari Ashim), dua.. meng-idhghom-kan mim dengan syarat ma-nya maliki dibaca pendek, arrohmaa nirrohiimmaliki yaumiddiin (mengikuti qiroah Imam Abu amr dari as Susi), haram bila mengidhghomkan mim lalu ma-nya maaliki dibaca panjang, haram (berdosa) tapi sholatnya sah sebab tidak merubah makna.

Ketika ayat terakhir, shirootholladziina an'amta alaihim, lebih utama untuk tidak waqof, sebab menurut qiroah Hafs kalimat tersebut bukanlah waqof tam juga bukan merupakan akhir ayat. misalkan terlanjur waqof maka cukup dilanjutkan ghoiril maghdhubi alaihim....dst....mengikuti qiroah Imam Nafi, tidak perlu mengulang an'amta alaihim ghoiril maghdhubi alaihim waladdholliin, sebagaimana aturan biasanya ketika memutus sebuah ayat ibtida' (memulai) dengan majrur dalam ilmu qiroat termasuk ibtida' qobih, namun dalam hal ini diperbolehkan agar tidak mengulang rukun yang menurut satu pendapat bisa berakibat membatalkan sholat.

واعلم أن واجبات الفاتحة عشرة الأول جميع آياتها الثاني وقوعها كلها في القيام إن وجب الثالث عدم الصارف فلو نوى بها نحو ولى وجبت إعادتها بخلاف ما لو شرك الرابع أن تكون قراءتها بحيث يسمع جميع حروفها لو لم يكن مانع الخامس كونها بالعربية فلا يعدل عنها السادس مراعاة التشديدات فلو خفف مشددا من الأربع عشرة لم تصح قراءته لتلك الكلمة السابع رعاية حروفها فلو أسقط منها حرفا ولو همزة قطع وجبت إعادة الكلمة التي هو منها وما بعدها قبل طول الفصل وركوع وإلا بطلت صلاته الثامن عدم اللحن المغير للمعنى التاسع الموالاة في الفاتحة وكذا في التشهد العاشر ترتيب الفاتحة بأن يأتي بها على نظمها المعروف
(اعانة الطالبين ج ١ ص ٤٠)
فصل في واجبات أم القرآن (شروط الفاتحة عشرة) بل أكثر، الأول: (الترتيب) بأن يأتي بها على نظمها المعروف.
(و) الثاني: (الموالاة) بأن لا يأتي بفاصل فإن تخلل ذكر أجنبي غير متعلق بالصلاة ولو قليلاً كحمد عاطس وإن سن خارجها وكإجابة المؤذن قطع الموالاة فيعيد القراءة ولا تبطل صلاته، ومثل ذلك الصلاة على النبي صلى الله عليه وسلّم وقول لا إله إلا الله والله أكبر ولا حول ولا قوة إلا بالله العلي العظيم فيعيد القراءة لقطع الموالاة بذلك،
نعم إن وقع ما وقع نسياناً لم يقطعها بل يبني على ما قرأه، ومما يقطع الموالاة تسبيحه لمستأذن عليه
(كاشفة السجا ٦٠)
يعيد الفاتحة بتخلل ( سكوت طال ) فيها بحيث زاد على سكتة الاستراحة ( بلا عذر فيهما مع جهل وسهو
فلو كان تخلل الذكر الأجنبي أو السكوت الطويل سهوا أو جهلا أو كان السكوت لتذكر آية لم يضر كما لو كرر آية منها في محلها ولو لغير عذر أو عاد إلى ما قرأه قبل واستمر على الأوجه
(فتح المعين ١٤١)
وَ سُنّ (وَقْفُ عَلىَ رَأس كُلِّ آيَة مِنْهَا) أَي الْفَاتِحَة وَقَالَ ابْن حجر فِي فَتْحِ الْجَوادِ وَالْأَوْلَى أَن يَصِلَ بَين الْبَسْمَلَة والحمدلة نعم الْأَفْضَل الْوَقْف على رَأس كل آيَة من بَقِيَّة الْفَاتِحَة لِلِاتِّبَاعِ وَالْأَوْلَى أَن لَا يَقِفَ على أَنْعَمت عَلَيْهِم لِأَنَّهُ لَيْسَ بِوَقفٍ تَامٍّ وَلَا مُنْتَهى آيَة عندنَا
(نهاية الزين ص ٦٣)
لِأَنَّ ذَلِكَ وَإِنْ لَمْ يَحْسُنْ فِي عُرْفِ الْقُرَّاءِ إلَّا أَنَّ تَرْكَهُ يُؤَدِّي إلَى تَكْرِيرِ بَعْضِ الرُّكْنِ الْقَوْلِيِّ ، وَهُوَ مُبْطِلٌ فِي قَوْلٍ فَتَرْكُهُ أَوْلَى خُرُوجًا مِنْ الْخِلَافِ
(اعانة الطالبين ج ١ ص ١٧٢)
 وكان بعض العلماء يقرأ في الركعة الأولى (مَالِك) بإثبات الألف، وفي الثانية (مَلِك) بحذفها، لأنه يسنّ تطويل الأولى على الثانية ولو بحرف
(حاشية الباجوري ج ١ ص ٥٩٥)
قوله : ( الأربع عشرة ) فلو زاد فيها بأن أدغم ميم الرحيم في ميم مالك لم يضر كما في الحلبي ، لكنه يحرم على العامد العالم بناء على ما اعتمده م ر من أن ما زاد على السبعة شاذّ كما عليه الشيخان وتبطل به الصلاة إن غير المعنى ، وأما الإدغام مع إسقاط ألف مالك فسبعية أفاده الشمس الحفني
(تحفة الحبيب على شرح الخطيب ج ٢ ص ١٦٥)
وَالْحَسَنُ هُوَ الَّذِي يَحْسُنُ الْوُقُوفُ عَلَيْهِ وَلَا يَحْسُنُ الِابْتِدَاءُ بِمَا بَعْدَهُ لِتَعَلُّقِهِ بِهِ فِي اللَّفْظِ وَالْمَعْنَى نَحْوَ {الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ} وَ {الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ} وَالْوَقْفُ عَلَيْهِ حَسَنٌ لِأَنَّ الْمُرَادَ مَفْهُومٌ وَالِابْتِدَاءُ بِقَوْلِهِ: {رَبِّ الْعَالَمِينَ} وَ {الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ} وَ {مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ} لَا يَحْسُنُ لِأَنَّ ذَلِكَ مَجْرُورٌ وَالِابْتِدَاءُ بِالْمَجْرُورِ قَبِيحٌ لِأَنَّهُ تَابِعٌ
(البرهان في علوم القرأن للزركشي ص ٣٥٣) 
(قوله: يغير المعنى) المراد به نقل الكلمة من معنى إلى معنى آخر، كضم تاء أنعمت أو كسرها، أو نقلها إلى ما ليس له معنى كالدين بالدال بدل الذال
وخرج به ما لا يغير كالعالمون بدل العالمين، والحمد لله بضم الهاء، ونعبد بفتح الدال وكسر الباء والنون، وكالصراط بضم الصاد، فلا تبطل الصلاة بذلك مع القدرة والعلم والتعمد
(اعانة الطالبين ص١٤٠)

Oleh: Ustadz Muhammad Dzunnun Amrullah

Editor: Hendra, S

Demikian Artikel " Menjaga Al-Fatihah Dari Tajwid, Harakat, Makhraj, Tasydid, Waqaf dan Ibtida "

Semoga Bermanfaat

Wallahu a'lam Bishowab

Allahuma sholli 'alaa sayyidina muhammad wa 'alaa aalihi wa shohbihi wa salim

- Media Dakwah Ahlusunnah Wal Jamaah -

Redaksi

Rumah Muslimin Grup adalah Media Dakwah Ahlusunnah Wal jama'ah yang berdiri pada pertengahan tahun 2017 Bermazhab Syafi'i dan berakidah Asyariyyah. Bagi sobat rumah-muslimin yang suka menulis, yuk kirimkan tulisannya ke email kami di dakwahislamiyah93@gmail.com

Posting Komentar

Lebih baru Lebih lama
close