BEGINILAH CARA BICARA NABI MUHAMMAD SAW
Ngaji siroh Nabawiyah dan syamail
Oleh : Kyai Fahmi Ali N H
Pasal Bagaimana Cara Bicara Kanjeng Nabi Muhammad SAW, hadits riwayat Sayyidina Hasan RA (2- Habis)
Lanjutan..
...ليس بالجافى ولا المهين، يعظم النعمة وإن دقت لا يذم منها شيئا غير أنه لم يكن يذم ذواقا ولا يمدحه، ولا تغضبه الدنيا ولا ما كان لها. فإذا تعدّي الحق لم يقم لغضبه شيء حتى ينتصر له ولا يغضب لنفسه ولا ينتصر لها، إذا أشار أشار بكفه كلها، وإذا تعجب قلّبها وإذا تحدّث التصل بها، وضرب براحته اليمنى بطن إبهامه اليسرى، وإذا غضب أعرض وأشاح، وإذا فرح غض طرفه، جلّ ضحكه التبسم، يفتر عن مثل حب الغمام.
"...Kanjeng Nabi Muhammad SAW tidak berlaku kasar dan tidak pernah menghina (10). Nikmat Gusti Allah dibesar-besarkannya walau tampak sedikit (11). Selain itu, beliau tidak pernah mencaci makanan dan minuman, tidak memujinya (12).
Dunia tidak pernah jadi alasan kemarahan Kanjeng Nabi dan tidak pula beliau marah karena dunia (13). Bila kebenaran dilanggar orang, maka tidak ada satupun yang mampu menahan amarahnya sampai beliau dapat memenangkan kebenaran itu (14). Beliau tidak akan marah kalau hanya karena dirinya dan tidak pula beliau akan membela diri beliau sendiri (15).
Bila beliau menunjuk sesuatu, beliau tunjuk dengan tangan beliau seutuhnya (16). Bila beliau kagum, beliau balikkan tangan beliau (17). Bila beliau bercakap-cakap, beliau hubungkan kedua tangan beliau dan telapak tangan beliau dipukul-pukulkan ke perut ibu jari beliau yang kiri (18).
Bila beliau marah, beliau akan memalingkan wajah beliau (19). Bila beliau senang, beliau memejamkan mata (20). Kebanyakan bila tertawa, beliau hanya tersenyum (21). Bila beliau tertawa hingga bibir beliau terbuka, terlihat manis sekali gigi beliau yang putih, bagai butiran salju (22)"
Penjelasan :
10. Kanjeng Nabi SAW tidak berakhlak keji, kasar, hina dan tidak pernah berkata kotor pada sahabat beliau. Akhlak beliau adalah akhlak yang elegan, beradab dan terhormat secara naluriah beliau (tidak dibuat-buat).
Gusti Allah telah memperingatkan lewat dawuh
وَلَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لَانْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ
"Sekiranya kamu bersikap keras dan berhati kasar, hai Muhammad, tentulah mereka menjauhkan diri dari sekelilingmu" (Ali Imran 159)
11. Mensyukuri nikmat secara lahir batin, baik duniawi maupun ukhrowi. Secara lahir mengucap hamdalah dan memuji Sang Pemberi nikmat setinggi-tingginya. Secara batin dengan ketaatan dan menjadikan kenikmatan itu bekal untuk mendapat ridho Gusti Allah.
Ini adalah hakikat tahaduts bi an ni'mah, yakni menyebut kenikmatan di depan umum sembari menisbatkan kenikmatan itu kepada Gusti Allah. Sehingga yang jadi tujuan pujian hanyalah Gusti Allah.
12. Karena jika suka mencaci nikmat, artinya suka mensia-siakan kenikmatan karena tidak terima dgn takdir, maka termasuk orang yg sombong pada Gusti Allah.
Jika suka memuji kenikmatan secara berlebihan, orang akan suka berlebihan, jadi pelit dan boros, maka disebut penyuka kemewahan dan tukang foya-foya.
Sedangkan Kanjeng Nabi SAW bukanlah keduanya.
Saat Kanjeng Nabi terlihat menyukai satu makanan, beliau menisbatkan pujian pada Gusti Allah. Bila beliau terlihat tidak menyukai makanan, beliau diam.
13. Kanjeng Nabi SAW tidak pernah marah atau sumpek masalah dunia, seperti sumpek kekurangan harta, terlalu perhitungan atau pelit masalah harta benda. Beliau SAW sangat gampangan masalah dunia, sangat dermawan, tidak pernah menyimpan harta dan tidak merasa memiliki dunia. Karena beliau diutus untuk urusan akhirat.
14. Kanjeng Nabi SAW sangat concern terhadap tegaknya hukum, kebenaran dan keadilan. Jika ada orang yang secara jelas didzolimi, beliau akan membelanya hingga orang yg terdzolimi itu mendapatkan haknya. Bila ada orang yg secara jelas melakukan kedzoliman, beliau akan menuntut orang dzolim itu hingga mendapat hukuman yg sesuai.
Dawuh Gusti Allah
بَلْ نَقْذِفُ بِالْحَقِّ عَلَى الْبَاطِلِ فَيَدْمَغُهُ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٌ
"Sebenarya Kami melontarkan yang hak kepada yang batil lalu yang hak itu menghancurkannya, maka dengan serta merta yang batil itu lenyap" (Al Anbiyaa' 18)
Semua itu tentu melewati prosedur yg jelas, sehingga tidak ada kesalahan dalam menetapkan keputusan hukum. Semua keputusan itu pun berdasarkan rohmat, hingga beliau punya prinsip lebih baik membebaskan tersangka daripada salah menjatuhkan hukuman.
15. Jika berurusan dengan diri pribadi, Kanjeng Nabi sangat pemaaf dan tidak akan marah. Dan beliau SAW bukan pendendam untuk urusan pribadi beliau sendiri. Beliau hanya marah jika ada kehormatan Gusti Allah dan hak umat yang dilanggar.
16. Jika beliau menunjuk sesuatu, beliau tidak menunjuk hanya dengan sebagian jari seperti juragan yg sombong, namun beliau mengulurkan semua tangan dan jari beliau. Sehingga memberi kesan ramah.
Berbeda jika untuk isyarat ketauhidan atau tasbih, beliau hanya menunjuk dengan jari telunjuk beliau. Sebagai isyarat ke-Esaan Gusti Allah.
17. Yaitu dengan cara menghadapkan telapak tangan beliau ke atas (menjura). Sebagai informasi pada semua yg hadir tentang kekaguman Kanjeng Nabi. Kadang ditambah dengan menyebut asma Gusti Allah dan ucapan beberapa patah kata kekaguman.
18. Saat berbicara, Kanjeng Nabi selalu menyertakan isyarat tubuh menggunakan tangan beliau dengan cara menyatukan tangan beliau, hingga kadang memukulkan tangan kanan ke perut ibu jari beliau bila perlu.
$ads={1}
Hal ini dilakukan agar lawan bicara memperhatikan beliau, mengesankan keakraban dan penegasan pada isi pembicaraan. Hal ini juga jamak dilakukan oleh setiap manusia saat bercakap-cakap.
19. Bila Kanjeng Nabi marah, wajah beliau memerah dan dipalingkan wajah beliau sehingga tidak memandang ke arah depan.
Karena Gusti Allah dawuh
وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَاهِلِينَ
"Berpalinglah dari orang yang bodoh" (Al A'rof 199)
20. Saat Kanjeng Nabi senang dengan apa yg dilihat atau didengar beliau, beliau memejamkan mata. Karena dengan memejamkan mata, beliau menghindari tatapan yg berakibat thomak dan terpautnya hati beliau SAW pada hal yang disenangi. Sehingga mengakibatkan lepas dari mengingat Gusti Allah.
21. Bila Kanjeng Nabi tertawa, seringnya beliau hanya tersenyum lebar tanpa membuka bibir beliau SAW.
22. Terkadang Kanjeng Nabi tertawa hanya bibir beliau terbuka, namun tidak sampai terbuka rahang beliau dan bukan tertawa terbahak-bahak. Sehingga hanya terlihat gigi beliau yang putih, bagai butiran salju. Namun tertawa semacam ini jarang beliau lakukan.
Ini semua adalah perilaku mulia diri pribadi Kanjeng Nabi Muhammad SAW. Sangat bisa digambarkan, bagaimana sempurnanya rupa dan akhlak beliau, bahkan saat marah. Dan jadi gambaran bahwa perilaku Kanjeng Nabi benar-benar akhlak qur'ani.
Wallahu a'lam bishowab
Allahuma sholii 'alaa sayyidina muhammad wa 'alaa aalihi wa shohbihi wa salim
